สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) กล่าวว่า เคล็ดลับสู่ความสําเร็จสุดยอดในทางธรรมคือ จะต้องมีสัจจะอันแน่วแน่และมีขันติธรรมอันมั่นคงจึงจะฝ่าฟันอุปสรรคบรรลุความสําเร็จได้ จึงเล่าเรื่องการฝึกจิตไว้ว่า
อาตมามีกฎอยู่ว่า เช้าตีห้าไม่ว่าฝนจะตก ฟ้าจะร้อง อากาศจะหนาว ต้องตื่นทันทีไม่มีการผลัดเวลา แล้วเข้าสรงน้ําชําระกายให้สะอาด แล้วจึงได้สวดมนต์และปฏิบัติสมถกรรมฐานหนึ่งชั่วโมงพอหกโมงตรงก็ออกบิณฑบาตรเพื่อปฏิบัติตามปฏิปทาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
ฝึกจิตให้ได้ผลต้องตรงต่อเวลา กลับจากบิณฑบาตแล้ว ก็เอาอาหารตั้งไว้ ตักน้ําใส่ตุ่ม เสร็จแล้วฉันอาหารเช้า โดยปกติอาตมาฉันมื้อเดียวเว้นไว้มีกิจนิมนต์ จึงฉันสองมื้อ สี่โมงเช้าถึงเที่ยง ถ้ามีรายการไปเทศน์ก็ไปเทศน์ตามที่นัดไว้ วันไหนไม่ติดเทศน์ก็จะปิดประตกุฏิทันที ไม่ให้ใครๆ เข้าไป ในช่วงเวลานั้นเป็นเวลาศึกษาตํารา เวลาบ่ายโมงจึงออกรับแขก บ่ายสามโมงไม่ว่าใครจะมา อาตมาจะให้ออกจากกฏิไปหมด เพราะถึงเวลาปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน
ฉะนั้น จุดสําคัญจงจําไว้ เราจะปฏิบัติเพื่อหลุดพ้น ต้องมีสัจจะเพื่อตน โดยไม่เห็นแก่หน้าใคร ถึงเวลาทําสมาธิต้องทํา ไม่มีการผัดผ่อนใดๆ ทั้งสิ้น
อ่านต่อ>>
** หนังสือสมเด็จพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังสี ชุดนี้ เขียนโดย อ. พลาดิศัย สิทธิธัญกิจ นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดี เว็ปไซต์นี้จัดทำเพื่อการศึกษา ไม่อนุญาตให้นำไปใช้ในเชิงพาณิชย์